Timsah derisinden yapılmış şık bir çanta ve hala güçlü bir koku yayabilen küçük parfüm şişeleri… BBC, dünyaca ünlü gemi enkazı Titanik’te bulunan eşyaların saklandığı zımnî depoda keşfe çıkarak, buradaki pahalı objelerin kıssalarını araştırdı.
Deponun tam yeri, içindeki objelerden kimilerinin çok pahalı olması nedeniyle kapalı tutuluyor fakat ABD’nin Georgia eyaletinin başşehri Atlanta’da konumlandığını söyleyebiliriz.
Deponun içinde, aykırı dönmüş bir küvet ve çökmüş bir lombozdan (gemi kamaralarındaki yuvarlak pencere), yüzeyi aşınmış cam eşyalar ve küçük düğmelere kadar binlerce obje bulunuyor.
İşte bu eşyalardan kimilerinin ve sahiplerinin bâtın kalan kıssaları:
Trajik bir öyküye sahip timsah derisi çanta
Timsah derisinden yapılmış çanta Atlantik Okyanusu’nun kuzeyinde suyun derinliklerinde on yıllar boyunca bozulmadan durdu. Çantanın içinde koruma edilen birtakım hassas nesneler, sahibini bulmayı kolaylaştırdı.
Çanta, geminin en ucuz kısımda seyahat eden Marian Meanwell isimli bayana ilişkin.
Bu kıymetli objeleri enkazdan çıkaran RMS Titanik şirketinin koleksiyonlardan sorumlu yöneticisi Tomasina Ray, “Bu hoş ve şık çanta 63 yaşındaki bir şapkacıya ilişkin. Bayan, daha yeni eşini kaybeden kızı ile birlikte ABD’ye seyahat ediyordu” diyor.
Çantanın içindeki anılar ortasında, Marian Meanwell’in annesine ilişkin olduğu düşünülen solmuş bir fotoğraf da var.
ABD’de başlayacağı yeni yaşama hazırlık olarak yanına aldığı kimi evraklar de Meanwell’in çantasının içinde bulundu.
Londra’daki eski konut sahibinin referans mektubunda, “Bayan Meanwell kirayı vaktinde ödeyen, yeterli bir kiracıydı” tabirleri yer alıyor.
Üçüncü sınıf kısmında seyahat edenlerin ABD’ye rastgele bir hastalık taşımayacağını kanıtlamaları için getirmeleri istenen sıhhat teftişi kartı da çantadaydı.
Sudan ziyan gören bu doküman, Meanwell’in trajik kıssasını de gözler önüne serdi.
Meanwell, aslında White Star Line’a ilişkin öteki bir gemi olan Majestic’e binmek için listedeydi fakat bu gemi denize açılmadı. Meanwell’in kartındaki Majestic isminin üstü çizildi ve Meanwell Titanik gemisine transfer edildi.
Kaderi değişen Meanwell, Titanik’in batması sonucu hayatını kaybeden 1.500 bireyden biri oldu.
Tomasino, “İşte bu yüzden Meanwell’in ve bu objelerin öykülerini anlatabilmemiz çok kıymetli. Aksi takdirde bu bayan, listedeki rastgele bir isimden ibaret olacaktı” diye vurguluyor.
Hâlâ güçlü bir koku yayan parfüm şişeleri
Derinlerden çıkarılan eşyalardan kimileri, gemiden kurtulanlara ilişkin.
Tomasina içinde küçük parfüm şişeleri olan plastik kabı açtığında, güçlü ve tatlı bir koku yayılıyor.
On yıllar boyunca deniz yüzeyinde kalmış olan, kapakları kapalı bu şişelerden yayılan kokular hâlâ çok keskin.
Tomasina, “Gemide, yanında 90’dan fazla bu küçük parfüm şişelerinden taşıyan bir parfüm tüccarı da vardı” diyor.
İsmi Adolphe Saalfeld olan adam, ikinci sınıf kamaralarda seyahat ediyordu.
Saalfeld hayatta kalan 700 bireyden biriydi.
Ancak geminin tahliyesi sırasında bayan ve çocuklara öncelik verilirken, kurtulan kimi erkekler bundan hüzün duyuyorlardı. Tomasina, eşyaları bulduklarında aslında ölmüş olan adamın “kurtulduğu için vicdan azabı duymuş” olabileceği yorumunu yapıyor.
Şampanya şişesi
Koleksiyonda içi dolu ve üstü mantar tıpayla kapatılmış bir şampanya şişesi de bulunuyor.
Tomasina, mantardan bir ölçü suyun içeri sızmış olabileceğini söylüyor.
Titanik buz dağına çarparak 1912’de battığında gemi bölünmüş ve içindekiler etrafa dağılarak büyük bir enkaz alanı yaratmıştı.
Tomasina, “gemi mutfak kısmından bölündüğü için okyanus tabanında çok sayıda şişe ve mutfak tenceresi bulunduğunu” söylüyor.
Gemide o sırada binlerce şişe şampanya taşınıyordu.
Yolcu gemisinin sahibi birinci sınıf yolcuların gösteriş içinde, en uygun yiyecekler ve içeceklerle, zenginlik içinde bir tecrübe yaşamasını istiyordu.
Tomasina, “Gemi yüzen bir saray üzereydi ve Titanik’in en lüks yolcu gemisi olması isteniyordu” diye açıklıyor.
Perçin çivileri
Dönemine oranla gelişmiş güvenlik ögelerine sahip olan ve “batmaz” denilen Titanik buz dağına çarptığında, Southampton’dan ABD’ye birinci seferini yapıyordu.
Tomasina’nın gösterdiği koleksiyonda, çelik levhaları bir ortada tutan kalın metal çiviler yani perçinler de dikkat çekiyor.
Gemide 3 milyondan fazla perçinin kullanıldığı düşünülüyor.
Tomasina, “Titanik battığında standartların altında gereç kullanıldığı ve bu yüzden daha süratli battığına dair bir teori ortaya atılmıştı” diyor.
Bu perçinlerden kimileri saf olup olmadıklarını tespit etmek için test edildi.
“Soğuğa karşı gerecin dayanıklılığını biraz daha azaltabilen cam üzere bir husus olan cüruftan perçinlerin içinde ağır olarak bulunduğunu” söyleyen Tomasina, daha hassas oldukları takdirde bu perçinlerin başlarının daha kolay çıktığını, buz dağının çarptığı yerde kırığın bu yüzden bu kadar büyük olabileceğini belirtiyor.
Ancak Tomasina’ya nazaran geminin tam olarak neden battığını anlamak için öğrenilmesi gereken daha çok şey var.
Sınıf ayrımı
Gemide hayat, sınıflar ortasında farklılık gösteriyordu.
Yolcuların yiyip içtiği bardak ve tabaklar dahi birbirinden başkaydı.
Üçüncü sınıftakiler için kolay lakin sağlam bir beyaz fincan kullanılırken, ikinci sınıftakiler için üstünde mavi ve şık çiçek motifleri olan daha narin tabaklar kullanılıyordu.
Birinci sınıftakiler daha da şık, kenarlarında altın çizgi ve üstünde ışıkta parlayan süslemeler olan porselen tabaklarla yemek yiyordu.
ABD’de bir mahkemenin 1994’te verdiği müsaadeyle RMS Titanik AŞ, yasal olarak enkazdaki eşyaları çıkarma hakkı kazanan tek şirket oldu.
Ancak başka farklı satılmalarını önlemek için çıkarılan yapıtları bir ortada tutmak ve düzgün bir formda koruma etmek üzere çok sıkı kurallara uymaları talep ediliyor.
Bu vakte dek eserler enkaz alanında toplanıyordu.
Şirket kısa mühlet evvel geminin batığına gidip buradan bir eşyayı suyun yüzeyine çıkarma dileğinde olduğunu açıklayarak tartışma yarattı. Bu eşya, Titanik’in battığı gece imdat davetlerini ulaştırmak için kullandığı Marconi marka telsizdi.
Bazıları, gemi batığının bir mezarlık olduğunu ve rahat bırakılması gerektiğini savunuyor.
Buna karşılık Tomasina, “Titanik’e hürmet duyuyoruz. Anısını korumak istiyoruz. Herkes Titanik’e dalıp oraya ulaşamıyor ve onu halkla buluşturmayı istiyoruz” diyor.
Şirket batığın bulunduğu noktada gerçekleştirdiği son keşiflerde milyonlarca fotoğraf çekerek detaylı bir üç boyutlu tarama yapmaya çalıştı.
Dolayısıyla bilinmeyen depodaki raflarda daha fazla boş yer açılması gerekebilir.
Ekip yalnızca Marconi telsiz odasının durumunu incelemekle kalmıyor, birebir vakitte gelecekte yapılacak dalışlarda çıkarmak istedikleri objeleri de tespit ediyor.
Belki de bu eşyalar sayesinde, Titanik ve yolcuları hakkında hiç anlatılmamış öteki öyküleri ortaya çıkarabilecekler.
Muğla açıklarında 26 sistemsiz göçmen yakalandı, 12 göçmen kurtarıldı
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.