Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığının 2024 yılı bütçesi Plan ve Bütçe Komitesinde

Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Yerli kömür kaynaklarımızın ekonomimize kazandırılması güç arz güvenliğinin sağlanması açısından değerli olup kömür gazlaştırma, karbon yakalama üzere pak kömür teknolojileri ile ilgili çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde bakanlığının 2024 yılı bütçesini sunan Bayraktar, Türkiye Yüzyılı’nı gücün de yüzyılı yapacak adımların atılacağı periyoda girildiğini belirtti.

Bayraktar, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen kentlerde elektrik ve doğal gaz başta olmak üzere güç alt yapısında yenileme çalışmaları yürütüldüğünü söz etti.

Türkiye’nin üretilen maden çeşitliliği açısından dünyada 8’inci sırada yer aldığını lisana getiren Bayraktar, bu zenginliği iktisada kazandırmak için sürdürülen çalışmalar sonucunda 2002 yılında 680 milyon dolar olan maden ihracatının 2022’de 6,5 milyar dolara ulaşarak Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdığını kaydetti.

Alparslan Bayraktar, 2005’te başlatılan kömür arama çalışması kapsamında linyit rezervinin 20,4 milyar tona, taşkömürü dahil toplam kömür rezervinin ise 21,9 milyar tona ulaştığını söyledi.

Geçen yıl yerli kömür üretiminin 105 milyon ton, ithalatın ise 9 milyar dolar karşılığı 39 milyon ton olarak gerçekleştiğini söz eden Bayraktar, “Yerli kömür kaynaklarımızın ekonomimize kazandırılması güç arz güvenliğinin sağlanması açısından kıymetli olup kömür gazlaştırma, karbon yakalama üzere pak kömür teknolojileri ile ilgili çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” diye konuştu.

Bayraktar, faaliyetini tamamlayan maden alanlarının rehabilite edilmesi kapsamında son 3 yılda 6 bin 100 hektarlık alanda toplam 6,5 milyon ağaç dikildiğini belirterek, şöyle devam etti:

“Küresel rezervin yüzde 73’üne sahip olduğumuz bor madeninde 2022 yılında yüzde 63’lük memleketler arası pazar hissesi ile liderliğimizi koruyoruz. Buradaki amacımız dünya bor rezerv oranımız kadar pazar hissesine ulaşmaktır. Bu çerçevede, 2022 yılında yüzde 97’si ihracat olmak üzere 2 milyon 672 bin ton bor eserleri satışından 1 milyar 320 milyon dolar ciro ile tarihi bir rekor kırdık.”

Net güç ithalatçısı olan Türkiye’nin hidrokarbon bölümünde yaşanabilecek milletlerarası fiyat dalgalanmalarından ve tedarik sorunlarından etkilenmemesi gayesiyle güç arz güvenliğini sağlamak için çalıştıklarını anlatan Bayraktar, şunları kaydetti:

“2002 yılında 31,7 milyon ton olan ham petrol ve petrol eserleri ithalatımız, 2022 yılında 37,7 milyar dolar karşılığı 47,4 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Petrol ve petrol eserleri ihracatımız ise 2002 yılında 3 milyon ton iken 2022 yılında 12,7 milyon ton olmuştur. 2002 yılında sıvılaştırılmış doğal gaz (LPG) ithalatımız çabucak hemen yokken geçtiğimiz yıl 2,3 milyar dolar karşılığı 3,2 milyon ton LPG ithalatı yapıldı.

2002 yılında 17 milyar metreküp olan doğal gaz tüketimimiz 2022 yılında 54 milyar metreküp olarak gerçekleşmiştir. Artan doğal gaz talebinin karşılanması noktasında, 19 bin kilometre iletim ve 192 bin kilometre dağıtım doğal gaz boru sınırlarımız, 3’ü LNG Depolama ve Tekrar Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) olmak üzere 5 LNG tesisimiz, halihazırda 5,8 milyar metreküp depolama kapasitesine sahip 2 yeraltı doğal gaz depolama tesisimiz büyük avantaj sağlamaktadır. Son 21 yılda günlük doğal gaz giriş kapasitemizi yaklaşık 5 katına çıkararak 447 milyon metreküpe ulaştırdık. Bu sayede farklı tedarik kaynaklarından istediğimiz vakitte ve ölçüde doğal gaz temin etme esnekliğine kavuştuk.”

Bayraktar, bu yıl nüfusun yüzde 83’üne doğal gaz kullanım imkanı sunulduğunu ve 212 Organize Sanayi Bölgesi’ne (OSB) doğal gaz arzı sağlandığını söyledi.

“Dünyanın en gelişmiş filolarından birini kurduk”

Dışa bağımlılıkla ve cari açıkla çabada yerli hidrokarbon kaynaklarını üretmenin değerli olduğuna işaret eden Bayraktar, 4 derin deniz sondaj ve 2 sismik araştırma gemisinden oluşan dünyanın en gelişmiş filolarından birini kurduklarını lisana getirdi.

Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Bayraktar, Sakarya gaz alanında 710 milyar metreküplük doğal gaz rezervi keşfi sonrası doğal gazı 3 yıldan kısa bir müddette halkın kullanımına sunduklarını hatırlatarak, günlük yaklaşık 4 milyon metreküp üretim ile 1,5 milyon hanenin günlük doğal gaz muhtaçlığının karşılandığını belirtti.

Mayıs 2021’de Gabar bölgesinde Şehit Esma Çevik alanında yaılan petrol keşfi sonrası günlük yaklaşık 23 bin varil ham petrol üretildiğini anlatan Bayraktar, nisanda Şehit Aybüke Yalçın alanında yapılan petrol keşfinin ise Türkiye’de kara alanlarında bugüne kadar yapılmış en büyük, global ölçekte de bu yıl yapılan en büyük kara keşfi olduğunu vurguladı.

Bayraktar, yürütülen etkin güç diplomasisi ile Irak ve Libya başta olmak üzere Afrika, Kafkasya ve öteki coğrafyalarda petrol ve doğal gaz projelerinde yer alınacağını söz ederek, “Buralarda Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO) ve Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) üzere ulusal şirketlerimiz kıymetli roller üstlenecek.” dedi.

Güneş panellerinde yüzde 77 yerlilik oranına ulaşıldı

Elektrik şurası gücünün 106 bin megavatın üzerine çıktığına işaret eden Bayraktar, şurası gücün içinde yerli kaynak oranının, yüzde 55’i yenilenebilir güç olmak üzere toplam yüzde 66 düzeyinde olduğunu aktardı.

Alparslan Bayraktar, yenilenebilir güç potansiyelinden azami halde yararlanmak için uygulamaya alınan YEKA kapsamında, Avrupa’nın birinci ve tek tam entegre güneş paneli fabrikasını kurduklarını, Avrupa’nın en büyük güneş gücü santrali olan Konya Karapınar GES’i devreye aldıklarını anımsattı.

Ekipman üretim alanındaki yerlileştirme çalışmaları ve dayanaklarla, güneş panellerinde yüzde 77, rüzgar türbinlerinde ise yüzde 60 yerli üretim kabiliyetine ulaşıldığının altını çizen Bayraktar, “Uyguladığımız modeller ve itinayla yürüttüğümüz siyasetler sonucunda ülkemiz, toplam yenilenebilir güç konseyi gücü ile Avrupa’da 5’inci, dünya genelinde ise 12’nci sırada yer alıyor.” dedi.

Bayraktar, elektrik gücü altyapısına yönelik yatırımlar sayesinde, 2002’de 43 bin kilometre olan elektrik iletim sınırı uzunluğunu 74 bin kilometreye, 2002’de yaklaşık 780 bin kilometre olan dağıtım çizgisi uzunluğunu da 1,4 milyon kilometreye ulaştırdıklarını kaydetti.

(Sürecek)